Met de zon op onze snoet vertrekken we thuis in de Antwerpse Kempen – ontiegelijk vroeg in de ochtend – met de bus en daarna met de trein richting het oosten van de provincie Luik. Voor ons ligt een stevige driedaagse hike: dwars door de Hoge Venen. We wandelen van het charmante Eupen tot aan het verloederde stationnetje van Trois Ponts, zo’n dikke 65 kilometer verder.
Onderweg volgen we grotendeels 2 van de 6 bewegwijzerde etappes van de prachtige Venntrilogie. Die loopt in totaal 109 kilometer door de bij wijlen ruige Oostkantons. We wijken zelf lichtjes af van de routes, maar daarover later meer. We gaan kamperen en de tent moet immers ergens veilig de grond in, en liefst ook nog eens gratis. We doen dat niet zomaar wild in het bos, maar netjes in de tuin van wildvreemden. Welkom in de wondere wereld van Welcome to My Garden.
65 kilometer door de Hoge Venen (Venntrilogie)
Dag 1: van Eupen naar Ovifat via Signal de Betrange
🧭 Etappe: 25 kilometer – gpx route (opgelet! van beginstation naar tuin: 30 kilometer, pittige wandeling met heel wat hoogtemeters, gemiddelde duur 9 uur, moeilijkheidsgraad 4/5)
We stappen het station in Eupen uit en laten de stad al snel achter ons. Al na een paar kilometer verandert het bakstenen decor naar mosgroene bossen en zompige paadjes, ook al is het al enkele weken kurkdroog. De Hoge Venen zijn echt een dik cadeau voor wandelaars, zo zal al snel blijken. We volgen de Venntrilogie richting Signal de Botrange, het hoogste punt van België, al is dat met z’n 694 meter vooral symbolisch indrukwekkend.
Onderweg passeren we ook heel wat houten vlonderpaden die ons droog houden boven de veengrond. Je voelt het hier meteen, dit is een landschap dat leeft. Terwijl vogels volop hun eigen versies van een heavy metal-concert fluiten zuigen onze schoenen zich hier en daar toch vast in modderige paden. Zalig! Opgepast, want er zitten wel een paar technische stukken in deze route waar je over weggetjes met wortels en rotsen moet lopen.
In plaats van te eindigen bij Signal de Botrange – zoals het officiële parcours aangeeft – wandelen we nog een paar kilometer verder naar Ovifat. Daar wacht onze eerste slaapplaats, in de tuin bij Agnes, een lokale inwoner die zich heeft aangesloten bij Welcome to My Garden. Dat is een – van oorsprong Belgisch – netwerk van mensen die hun tuin openstellen voor trage reizigers.
De tuin is knus en gezellig. Agnes is er zelf niet, maar er liggen verse wafeltjes en een lokaal biertje op ons te wachten. We zetten onze tent op in het avondlicht, net naast het kleine vijvertje. Geen camping met animatie toestanden hier. Alleen wij, de tent en de sterren. Deze tuin is ook voorzien van een waterkraantje, stopcontact en zelfs een ecotoilet en afgeschermd plekje voor de douchezak. ‘s Ochtends komt onze host even gedag zeggen en voorziet ze ons van een emmer warm water voor de afwas.
⛺ Ontdek de tuin van Agnes hier.
Dag 2: van Ovifat naar (bijna) Stavelot via Malmedy
🧭 Etappe: 20 kilometer – gpx-route (opgelet! van tuin naar tuin: 25,50 kilometer, gemiddelde duur 7,5 uur, moeilijkheidsgraad 4/5)
’s Morgens plooien we ons tentje weer netjes op en rollen we de slaapzakken terug in het veel te kleine hoesje. Na een snel ontbijt – sandwiches en een tas warme chocomelk – trekken verder we.
Vandaag volgen we opnieuw de Venntrilogie, die ons van Ovifat naar Malmedy brengt. Het is een route met heel veel variatie: glooiende bospaden, kabbelende beekjes, oude bruggetjes en een paar pittige klimmetjes. Af en toe moeten we toch even vloeken als het pad steil omhoog gaat, maar het uitzicht maakt veel goed. Zoals van op het rustbankje aan de waterval van Bayehon.
In Malmedy nemen we een welverdiende pauze op het terrasje van een frituur. De zon komt piepen en we trakteren onszelf op een frisse pint. Malmedy is een charmant stadje met een leuke en ontspannen sfeer en hier en daar wat cafeetjes, restaurants en winkels. Hier zouden we natuurlijk gerust wat langer kunnen blijven hangen, maar er staat nog een stukje wandelen op het programma en we moeten onze tent natuurlijk ook nog recht zetten.
We verlengen de officiële route opnieuw en stappen een eindje verder richting Stavelot (maar niet helemaal het centrum). Hier wacht opnieuw een prachtige tuin op ons. Deze keer zetten we onze tent op een groot grasveld met vergezichten op een enkele weides. Host Bart en zijn buurman zijn oprecht geïnteresseerd in onze tocht en bieden ons een biertje en zelfs een bakje verse koekjes aan. Wij zeggen natuurlijk geen nee. ’s Avonds dalen de temperaturen snel en duiken we vroeg onze tent in. Hier geen toilet of douche – zalig back to basics dus – al is er wel een stopcontact in de buurt en kunnen we onze drinkbussen met de glimlach laten vullen met bronwater.
⛺ Ontdek de tuin van Bart hier.
Dag 3: van Stavelot naar Trois Ponts
🧭 Etappe: 10 kilometer (van tuin naar eindstation, gemiddelde duur 2 uur, moeilijkheidsgraad 2/5)
De laatste dag start wat mistig en er ligt wat dauw op onze tent, maar niet getreurd. We vertrekken met de geur van licht nat gras in onze neus en de wetenschap dat de trein (hopelijk) op ons wacht in Trois Ponts. De laatste loodjes wegen het zwaarst zeggen ze, maar dat blijkt nogal mee te vallen.
De wandeling tussen Stavelot en Trois Ponts is misschien niet zo bekend en uitdagend, maar eigenlijk toch wel de moeite. Omdat we met de trein naar de Hoge Venen zijn gekomen moeten we natuurlijk ook terug eindigen bij een station. Zowel Malmedy als Stavelot hebben geen NMBS-station (meer) en daarom kiezen we dus voor Trois Ponts als eindstop van deze hike (eventueel kan je ook aan het station van Coo eindigen).
De Venntrilogie zelf hebben we in Malmedy gisteren al achter ons gelaten, we volgen nu een stuk van de RAVeL, het netwerk van voormalige spoorlijnen die omgevormd zijn tot wandel- en fietspaden. Hier stappen we even stevig door zonder al te veel hellingen, alleen het eerste stuk van de wandeling is wat pittiger. Onze knieën bedanken ons stilletjes.
Praktisch: zo organiseer je zelf deze dwars door de Hoge Venen wandeling
Voor wie zelf goesting krijgt om de Hoge Venen al stappend te verkennen, hier zijn wat praktische tips.
Routes en bewegwijzering
De Venntrilogie is een goed onderhouden en bewegwijzerd netwerk van 6 etappes door de Oostkantons. De twee bewegwijzerde etappes die wij volgden zijn 3 & 4:
Etappe 1: Drielandenpunt – Eynatten (23,50 kilometer)
Etappe 2: Eynatten – Eupen (19 kilometer)
🥾 Etappe 3: Eupen – Signal de Botrange (25,50 kilometer)
🥾 Etappe 4: Signal de Botrange – Malmedy (20 kilometer)
Etappe 5: Malmedy – Robertville (10,50 kilometer)
Etappe 6: Robertville- Butgenbach (12 kilometer)
Let we op: wij weken dus af van de standaard eindpunten om te kunnen overnachten bij particulieren en om bij een station te eindigen.
Op onderstaande foto’s zie je de bewegwijzering die je moet volgen. Het witte logo met een witte (of groene pijl) op een grijze achtergrond. Toegegeven het is niet altijd even duidelijk zichtbaar omdat de kleuren nogal flets zijn. Etappes 1-2 en 5-6 hebben andere kleuren.
Slapen via Welcome to My Garden
In België is het in principe verboden om te wildkamperen, maar wil je dus toch ergens je tent placeren op een wettelijke manier, dan is er Welcome to My Garden, een Belgisch platform waar particulieren hun tuin gratis ter beschikking stellen aan wandelaars en fietsers. Reizigers met een auto of caravan zijn echter niet welkom. Je maakt een profiel aan, contacteert je host (best ruim) op voorhand en je krijgt een plekje in de tuin.
Verwacht geen luxe: je brengt je eigen materiaal mee, er is niet altijd een toilet en een warme douche is meestal te veel gevraagd. Maar de rust en gastvrijheid zijn onbetaalbaar.
Bart
Ondertussen zitten er meer dan 7500 tuinen in de databank, vooral in België, maar ook in Nederland, Duitsland en enkele andere Europese landen. Je tent neerplanten is dan wel helemaal gratis, aan de organisatie betaal je jaarlijks lidgeld (zo’n € 32) om de website draaiende te houden. Check welcometomygarden.org voor meer info.
Bivakeren langs de route
Er is ook een bivakplaats op enkele kilometers van de start van de route nabij Eupen in het Hertogenwoud. Daar kan je mits je vooraf online reserveert voor 1 nacht gratis je tent opslaan van 18 uur tot 9 uur de volgende ochtend. Dat is eventueel handig als je de route in omgekeerde volgorde loopt en wil overnachten in de buurt van Eupen. Bekijk bivakzone Soor hier.
Eten en drinken
Neem voldoende snacks en water mee. In Malmedy, Eupen en Stavelot zijn er supermarkten, bakkers en cafés, maar over de rest van de route door de natuur is er geen mogelijkheid om proviand in te slaan of ergens iets te eten of te drinken. Een licht gasvuurtje of Jetboil-systeem om te koken is een aanrader, net als wat instant noedels, gevriesdroogde maaltijden en koffie of thee.
Kaarten en navigatie
Hoewel de routes goed aangeduid zijn, is een wandel en route app geen overbodige luxe. Wij gebruiken altijd de app Komoot. Je kan de gpx-routes van de wandeling in de app opladen en ze bijvoorbeeld naar je Garmin (of andere) smartwatch of wandel-gps te synchroniseren. Komoot is ook handig om af te wijken van de standaardroute (bij een eventuele omleiding) of om je slaapplaats vlot te vinden.
Nog enkele korte, maar pittige wandelingen in de Hoge Venen vind je hier.
